2021թ. ապրիլի 30-ին ZOOM հարթակում կայացավ ԵՊՀ ԻՄ-ի գիտական խորհրդի հերթական առցանց նիստը, որը նախագահում էր Ա. Հ. Մակարյանը:

Նիստի օրակարգում ընդգրկված էին հետևյալ հարցերը.

1. ԵՊՀ ԻՄ-ի հեռակա ուսուցման ձևով մագիստրատուրայի՝ 2021-2022 ուսումնական տարվա ընդունելության կարգի հաստատում (զեկուցող՝ ԵՊՀ ԻՄ-ի ուսումնամեթոդական վարչության պետ Ա․ Ց․ Դավթյան):
2. ԵՊՀ ԻՄ-ի կրթական ծրագրերի մոնիթորինգի և վերանայման կարգի հաստատում (զեկուցող՝ ԵՊՀ ԻՄ-ի կրթական բարեփոխումների և դասախոսների վերապատրաստման բաժնի վարիչ Ն․ Ս. Գրիգորյան):
3. ԵՊՀ ԻՄ-ի էթիկայի հանձնաժողովի կազմը հաստատելու մասին (զեկուցող՝ ԵՊՀ ԻՄ-ի տնօրենի պաշտոնակատար Ա․ Հ․ Մակարյան):

Առաջին հարցի՝ ԵՊՀ ԻՄ-ի հեռակա ուսուցման ձևով մագիստրատուրայի՝ 2021-2022 ուսումնական տարվա ընդունելության կարգը հաստատելու մասին Ուսումնամեթոդական վարչության պետ Ա․Դավթյանը նշեց, որ տվյալ կարգով սահմանված են ԵՊՀ ԻՄ-ի հեռակա ուսուցման մագիստրատուրայի՝ 2021-2022 ուստարվա ընդունելության կարգն ու պայմանները, այդ թվում՝ ընդունելության մրցույթին մասնակցելու համար ներկայացվող փաստաթղթերը:

Մասնավորապես ներկայացված է, որ հեռակա ուսուցման ձևով ԵՊՀ ԻՄ մագիստրատուրայի ընդունելության մրցույթին կարող են մասնակցել ԵՊՀ, ԵՊՀ ԻՄ և այլ պետական և ըստ մասնագիտությունների հավատարմագրված (ինստիտուցիոնալ հավատարմագրում անցած) ոչ պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների առկա և հեռակա ուսուցման ձևերի բակալավրի, մագիստրոսի կամ դիպլոմավորված մասնագետի որակավորում ունեցող շրջանավարտները։

Օտարերկրյա քաղաքացիների ընդունելությունը կկատարվի հարցազրույցով` համաձայն ՀՀ կառավարության՝ 2011թ. ապրիլի 28-ի թիվ 700-Ն որոշմամբ սահմանված կարգի:

Հեռակա ուսուցման ձևով մագիստրատուրայի ընդունելության փաստաթղթերը կընդունվեն առցանց եղանակով՝ ijevan@ysu.am էլեկտրոնային հասցեին, ընթացիկ տարվա սեպտեմբերի 8-ից մինչև հոկտեմբերի 8-ը: Ընդունելության քննությունը կանցկացվի ընթացիկ տարվա հոկտեմբերի 13-ին և 14-ին:

Մագիստրատուրա ընդունված դիմորդները մինչև ընթացիկ տարվա հոկտեմբերի 25-ը պետք է վճարեն ուսման վարձավճարը (1-ին կիսամյակի համար նախատեսված ուսման վարձի առնվազն 25%-ը), որից հետո կկատարվի նրանց հրամանագրումը:

Որոշվեց՝ հաստատել ԵՊՀ ԻՄ-ի հեռակա ուսուցման ձևով մագիստրատուրայի՝ 2021-2022 ուսումնական տարվա ընդունելության կարգը:

Երկրորդ հարցի՝ ԵՊՀ ԻՄ-ի կրթական ծրագրերի մոնիթորինգի և վերանայման կարգը հաստատելու վերաբերյալ ԿԲԴՎ բաժնի վարիչ Ն.Գրիգորյանը նշեց, որ տվյալ կարգով սահմանվում են ԵՊՀ ԻՄ-ի բակալավրի և մագիստրոսի կրթական ծրագրերի ընթացիկ մոնիթորինգի և պարբերական վերանայման գործընթացների նպատակները և խնդիրները, դրանց ներկայացվող հիմնական պահանջները, կիրառվող ընթացակարգերը, հիմնական դերակատարները և համապատասխան ժամանակացույցները: Կրթական ծրագրերի մոնիթորինգը և վերանայումը որակի ներքին ապահովման գործընթացներ են և կրթական ծրագրերի իրականացման փուլում դրանց որակի ապահովման և շարունակական բարելավման հիմնական մեխանիզմներից են:

Ընթացիկ մոնիթորինգի նպատակն է բարելավել կրթական ծրագրերի մատուցման որակը, այն համապատասխանեցնել կրթական ծրագրերի սահմանած նպատակներին ու համապատասխան որակավորումների ոլորտային շրջանակների բնութագրիչներին:

Պարբերական վերանայման նպատակն է արդիականացնել կրթական ծրագրերը՝ դրանք համապատասխանեցնելով աշխատաշուկայի ընթացիկ պահանջներին, բարելավել դրանց մատուցման որակը և ծրագրի իրականացման լրիվ շրջափուլի արդյունքներով հիմնավորել դրանց հետագա իրականացման նպատակահարմարությունը:

Քվեարկության արդյունքներով որոշվեց՝ հաստատել ԵՊՀ ԻՄ-ի կրթական ծրագրերի մոնիթորինգի և վերանայման կարգը:

Երրորդ  հարցի մասին ԵՊՀ ԻՄ-ի տնօրենի պաշտոնակատար Ա․ Հ․ Մակարյանը նշեց, որ ԵՊՀ ԻՄ-ի գիտական խորհրդի N 50/5 որոշմամբ հաստատվել էր ԵՊՀ ԻՄ-ի վարչական, ակադեմիական աշխատակազմերի և ուսանողների համար «Էթիկայի կանոնագիրք»-ը, որի նպատակն է խրախուսել և ապահովել բարոյաէթիկական մշակույթը, մասնավորապես ակադեմիական ազնվության մշակույթը մասնաճյուղի աշխատակիցների և ուսանողների շրջանում, զարգացնել նրանց մեջ բարոյահոգեբանական, գիտամանկավարժական և կազմակերպական հիմունքները, ստեղծել միջանձնային բարենպաստ փոխհարաբերություններ՝ բարձրացնելով դերակատարների հեղինակությունը, պահպանել մասնաճյուղի ամբողջականությունը և բարի համբավը:

Մասնաճյուղի գիտական խորհրդի այս նիստում հաստատման է ներկայացվել ԵՊՀ ԻՄ-ի էթիկայի հանձնաժողովի հետևյալ կազմը.

1. Պավել Նորիկի Ասիլբեկյան՝ Տուրիզմի կառավարման և մշակութաբանության ամբիոնի ասիստենտ,
2. Աիդա Ասիլբեկի Սարհատյան՝ Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի դոցենտ,
3. Լևոն Երվանդի Լաչիկյան՝ Տուրիզմի կառավարման և մշակութաբանության ամբիոնի ասիստենտ,
4. Ալեքսան Շամիլի Մարգարյան՝ Ընդհանուր մաթեմատիկայի և բնագիտության ամբիոնի ասիստենտ,
5. Ինգա Գառնիկի Ասլանյան՝ «Անգլերեն լեզու և գրականություն» կրթական ծրագրի 2-րդ կուրսի ուսանողուհի,
6. Կարինե Անդրանիկի Մուքաելյան՝ «Անգլերեն լեզու և գրականություն» կրթական ծրագրի 1-ին կուրսի ուսանողուհի:

Որոշվեց՝ հաստատել ԵՊՀ ԻՄ–ի էթիկայի հանձնաժողովի կազմը:

2021թ. ապրիլի 12-29-ը ԵՊՀ ԻՄ-ի կրթական բարեփոխումների և դասախոսների վերապատրաստման բաժինը կազմակերպել  էր առցանց դասընթաց-քննարկումներ, որոնք վարեցին ԵՊՀ ԻՄ-ի օտար լեզուների ամբիոնի դասախոսներ Աստղիկ   Չուբարյանը, Նուարդա   Երնջակյանը  և Գայանե Մուրադյանը:

Դասընթացներին մասնակցեցին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի ավելի քան 2 տասնյակ դասախոսներ և ուսանողներ:

«Կորպուսային  լեզվաբանություն» թեմայով առցանց դասընթաց-քննարկման ժամանակ Օտար լեզուների ամբիոնի պրոֆեսոր, բ.գ.թ. Աստղիկ Չուբարյանը ներկայացրեց կորպուսային լեզվաբանության հիմնական դրույթները, մեթոդաբանությունը, նրա տեղն ու դերը ժամանակակից լեզվաբանական  գիտահետազոտական ուսումնասիրություններում:

Նշվեց, որ կորպուսային լեզվաբանությունը լեզվաբանական գիտելիքի  քննության համեմատաբար նոր ուղղություն է, որը սկիզբ է առել անցյալ դարի 60-ական թվականներին և մեծ առաջընթաց է ապրել 80-ականների վերջից: Լեզվական կորպուսը բազմաթիվ տեքստերի համակարգ է, որը բերված է էլեկտրոնային տեսքի և ունի որոնման համակարգի լայն հնարավորություն:

Ընդգծվեց, որ ներկայումս անհնար է պատկերացնել տեսական և կիրառական լեզվաբանության որևէ ոլորտ՝ առանց կորպուսային լեզվաբանության մեթոդաբանության գործիքակազմի կիրարկման:

«Ինքնության  դրսևորումները պատմալեզվամշակութային համատեքստերում» թեմայով առցանց քննարկման ընթացքում Օտար լեզուների ամբիոնի դոցենտ, բ.գ.թ. Նուարդա Երնջակյանը անդրադարձավ մշակույթ-ինքնություն-լեզու համընդգրկուն կապի դրսևորումներին բազմաբնույթ համատեքստերում:

Ներկայացվեց, որ ժամանակակից ըմբռնմամբ ինքնությունն իր իմաստային հատկանիշներով և կիրառություններով բնութագրվում է երկու՝ նախնական և հիմնարար հասկացություններով՝ նույնականություն և այլականություն (sameness/otherness) երկբաղադրիչ հակադրությամբ և կիրառվում է որպես աշխարհի լեզվական  պատկերն ուսումնասիրող մշակութաբանական առարկաների, տեսությունների ու մեթոդաբանության կարևոր հարացույցներից մեկը: Տվյալ դեպքում այն դիտարկվում է պատմալեզվամշակութային, ազգային, գրական, մարդաբանական, ազգագրական/ազգաբանական և այլ միջգիտակարգային հետազոտություններում:

«Հաղորդակցության դիվանագիտություն» թեմայով առցանց հանդիպում-քննարկման ժամանակ Օտար լեզուների ամբիոնի դոցենտ, բ.գ.դ. Գայանե Մուրադյանը ներկայացրեց դիվանագիտական խոսույթը (դիսկուրսը) որպես հաղորդակցվելու արվեստ, էթիկայի նորմերին համապատասխան վարվեցողություն ցուցաբերելու ռազմավարություն և մշակույթ, որոնց համատեքստում առանձնապես կարևորվում է լեզվական արտահայտումը:

Շեշտվեց, որ այսօր այն հիմնականում ներկայանում է անգլերենով և նպատակ ունի դիվանագիտական բանավոր ու գրավոր խոսքի ճիշտ և արդյունավետ կիրառման միջոցով հաստատել միջպետական, միջմշակութային  և  միջանձնային ներդաշնակ ու արդյունավետ հարաբերություններ:

2021թ. ապրիլի 24-ին` Հայոց ցեղասպանության 106-րդ տարելիցին, ԵՊՀ ԻՄ-ի վարչական, պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի անդամներ, ուսանողներ, մարզի տարբեր ոլորտների ներկայացուցիչներ և քաղաքացիներ շարժվեցին դեպի Իջևանում տեղադրված` Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված հուշահամալիր՝ հարգանքի տուրք մատուցելու անմեղ զոհերի հիշատակին:

Համալսարանականները ծաղիկներ ու ծաղկեպսակներ դրեցին հուշարձանին:

Այնուհետև նրանք այցելեցին Իջևանի պատմաերկրագիտական թանգարան, որտեղ Հայոց մեծ եղեռնի թեմայով կազմակերպվել էր ցուցադրություն:

___________________________________________________________________

Հայոց ցեղասպանության սկիզբը պայմանականորեն համարվում է 1915թ. ապրիլի 24-ը. այդ օրը Կոստանդնուպոլսում ձերբակալվեց մտավորականության սերուցքը՝ 600 հայազգի մտավորականներ, որոնք հետագայում սպանվեցին աքսորի ճանապարհին. Գրիգոր Զոհրապ, Դանիել Վարուժան, Ռուբեն Զարդարյան, Սիամանթո, Ռուբեն Սևակ, Երվանդ Սրմաքեշխանլյան, Ատոմ Յարճանյան, Հովհաննես Հարությունյան և ուրիշներ: Սակայն հայ պատմագիտության մեջ որպես Հայոց ցեղասպանության տարեթվեր ընդունված է համարել 1892-1923 թթ. որպես Թուրքիայի կառավարող շրջանների՝ Համիդյան Թուրքիայի, ապա Երիտթուրքերի կառավարության կողմից կազմակերպված ցեղասպանություն, որի հետևանքով զանգվածային տեղահանության ենթարկվեց և բնաջնջվեց Արևմտյան Հայաստանի, Կիլիկիայի և Օսմանյան կայսրության նահանգների հայ բնակչությունը։ Ծիծեռնակաբերդի հուշարձանի 12 քարակոթողները, ըստ ժողովրդական ստուգաբանության, խորհրդանշում են կորցրած 12 գավառները, որոնք այժմ գտնվում են ժամանակակից Թուրքիայի կազմում:

Երիտթուրքական կառավարությունը, ջանալով պահպանել թուլացած Օսմանյան կայսրության մնացորդները, որդեգրեց պանթուրքիզմի քաղաքականությունը, այն է՝ հսկայածավալ Թուրքական կայսրության ստեղծում, որը, տարածվելով մինչև Չինաստան, իր մեջ կառներ Կովկասի, Միջին Ասիայի բոլոր թուրքալեզու ժողովուրդներին: Ծրագիրը նախատեսում էր բոլոր ազգային փոքրամասնությունների թուրքացում և երազելի «Մեծ Թուրանի»-ի ստեղծում՝ Բոսֆորից մինչև Ալթայ: Այս համատեքստում Արևմտյան Հայաստանի բնիկ հայ ժողովուրդը դիտվում էր որպես գլխավոր խոչընդոտ այս ծրագրի իրականացման ճանապարհին, իսկ չկային հայերը՝ չկար նաև Հայկական հարցը։ Երիտթուրքերը որպես հարմար առիթ օգտագործեցին Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկիզբը: Ծրագրի հեղինակներն էին Թալեաթը (ներքին գործերի նախարար), էնվերը (ռազմական գործերի նախարար), Ջեմալը (Պաղեստինյան ճակատի հրամանատար), Բեհաեդդին Շաքիր բեյը (երիտթուրքական կենտրոնական կոմիտեի անդամ) և ուրիշներ:

Հայոց ցեղասպանությունը նախատեսված էր իրականացնել երեք փուլով, որի առաջին փուլը ապրիլի 24-ն էր, իսկ երկրորդ փուլը՝ շուրջ 60.000 հայ տղամարդկանց զորակոչը թուրքական բանակ: Բանակ զորակոչված 15-45 տարեկան բոլոր հայ տղամարդիկ ավելի ուշ զինաթափվեցին ու սպանվեցին իրենց թուրք զինակիցների կողմից: Երրորդ փուլով թուրք ջարդարարները սկսեցին կոտորել անպաշտպան մնացած հայ բնակչությանը՝ գերազանցապես կանանց, ծերունիներին և երեխաներին: Կազմակերպվեց մասսայական բռնագաղթ, աքսոր և ջարդ: Հայերին կա՛մ ստիպում էին ուրանալ քրիստոնեությունը, կա՛մ սպանում էին, կա՛մ ստիպում բռնել գաղթի ուղին: Արևմտյան Հայաստանի ողջ մնացած հայերը բռնագաղթեցին Միջագետքի անապատներ, հիմնականում՝ Դեր Զոր, որտեղ և բնաջնջվեցին:

Հայոց ցեղասպանությունը միջազգային հանրության կողմից դատապարտվել է տարբեր մակարդակներով. այն ընդունել են այնպիսի կազմակերպություններ, ինչպիսիք են Եվրոպայի Խորհուրդը՝ 1998, 2001 թթ., Եվրամիությունը՝ Եվրախորհրդարանի բանաձևերով, Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտել են 1987, 1998, 2000, 2001, 2002 և 2005 թթ. ՄԱԿ–ի մի քանի հանձնաժողովներ, Եկեղեցիների համաշխարհային միությունը և այլն: Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտող բանաձևեր և որոշումներ ունեն Շվեդիայի խորհրդարանը, ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատը, Չիլիի և Արգենտինայի Սենատները, Լիտվայի Ասամբլեան, Եվրապառլամենտը, Վենեսուելայի Ազգային Ասամբլեան, Լեհաստանի և Նիդերլանդների, Իտալիայի (2019թ. ապրիլի 10-ին) խորհրդարանները, Կանադայի Համայնքների պալատը և այլն: Ֆրանսիայում, Ուրուգվայում, Կիպրոսում օրենքների տեսքով, իսկ Շվեյցարիայում՝ նաև այն ժխտելը դատապարտվում է քրեորեն:

Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը, դատապարտումը և այդպիսով՝ նոր ցեղասպանությունների կանխումը, հիրավի, ոչ միայն հայության, այլև ողջ մարդկության պատասխանատվությունն է: Հարկ է, որ ոչ միայն հայերը, այլև բոլոր ազգերը հիշեն հայության հետ տեղի ունեցածը, հիշելով՝ պահանջեն Հայոց ցեղասպանության արդարացի ճանաչում ու հատուցում, պահանջելով՝ թույլ չտան, որ մարդկության պատմության մեջ կրկնվի այդ ահավոր ոճիրը…

Բոլոր լուսանկարները տե՛ս Պատկերասրահում: